امیر برات نیا

سایت شخصی

امیر برات نیا

سایت شخصی

۵ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «جغرافیای طبیعی ایران» ثبت شده است


گزارش نیویورک تایمز از نقش بحران آب در ناآرامی‌های اخیر!

 

به دنبال اعتراضات اخیر تحلیل های مختلفی اعم از سیاسی و اقتصادی توسط صاحب نظران مختلف ارائه شده است اما بنا به باور اکثر این کارشناسان اعتراضات اخیر اولین جنبش هایی هستند که در آن ها نقش متغیرهای زیست محیطی  مثل کمبود آب بسیار مهم و تاثیر گذار است . بعد از گزارش نشریه آمریکن ساینتفیک که پیش تر در کانال قرارداده بودم امروز گزارش نیویورک تایمز را در این باره می خوانید:

 

🌑نیجریه، سوریه، سومالی، و حالا... ایران. در هر کدام از این کشورها، به طرق گوناگون، یک بحران آبی باعث برخی ناآرامی‌های داخلی، مهاجرت‌های بزرگ، شورش و حتی یک جنگ تمام عیار شده است.

 

🔵در دوران تغییرات اقلیم، تجربیات این کشورها درس‌های بزرگی برای دیگران به همراه داشته است. انجمن جهانی آب این ماه هشدار داده است بحران جهانی آب در حال اوج گرفتن است و «۳۳ کشور تا سال ۲۰۴۰ به شدت با کمبود آب مواجه خواهند شد».

 

🔵 کمبود آب جرقه‌ای بر اعتراضات است: عدم دسترسی به آب منبع اصلی ناآرامی‌ها در هند است.و این ناآرامی‌ها را گروه‌های تروریسیتی تشدید می‌کنند: گروه الشباب از خشکسالی در سومالی بهترین استفاده را کرد.

 

🔵کمبود آب می‌تواند عامل مهاجرت‌های بسیار از حاشیه شهرها و روستاها به شهرهای بزرگ باشد: در تمام مناطق خشک کشور ساحل، جوانان مجبور به مهاجرت شده‌اند.و در نهایت خشکسالی می‌تواند عامل قیام باشد: بوکوحرام در نیجریه، چاد و نیجر از این شکاف رخنه کرد. و ایران، آخرین مثال از این دست کشورهاست که بحران آب در طولانی مدت، نارضایتی‌ها را گسترش داده است. این امر ابتدا در شهرهای کوچک نمود یافته، شهرهایی که پیش از این هم جزو تفتیده‌ترین شهرهای جهان بوده‌اند.

کشاورزان تهی‌دست شده‌اند، و دریاچه‌ها تبدیل به کاسه‌های گرد و غبار. میلیون‌ها نفر در حال کوچ هستند و بی‌کاری عامل گسترش نارضایتی در میان جوانان شده است. و حالا با خشکسالی هم دست و پنجه نرم می‌کنند، خشکسالی که حداقل ۱۴ سال طول کشیده است.

 

🔵تغییرات اقلیم ایران را گرم‌تر و خشک‌تر می‌کند. عیسی کلانتری، وزیر سابق کشاورزی ایران، می‌گوید که بحران آب اگر به حال خود رها شود، ایران را نامساعد برای زندگی خواهد کرد به‌طوری که ۵۰ میلیون ایرانی باید این کشور را ترک کنند.

 

🔵آیا آب دلیل ناآرامی‌های اخیر ایران بود؟

 نه تماما. آب به تنهایی آتش اعتراضات را روشن نکرده است. اما دیوید میشل،‌ تحلیل‌گر مرکز سیمسون، کمبود آب را، چه به صورت قطع آب در شهرها و چه به صورت خشک شدن چاه‌های روستایی، و چه به صورت طوفان گرد و خاک برخاسته از دریاچه در حال خشک شدن ارومیه، یکی از عمده‌ترین نشانه‌های شکست دولت در ارائه خدمات اصلی به مردم می‌داند.

او می‌گوید «آب دولت‌ها را سرنگون نمی‌کند اما بخشی و در برخی شهرها، ‌بخش مهمی از بی‌تدبیری‌ها و ناامیدی‌هاست».او ادامه می‌دهد «مدیریت آب مهمترین چالش سیاسی دولت است».

 

🔵چطور وضع تا به این حد بد شد؟

همچون سایر کشورها، از هند گرفته تا سوریه، بعد از انقلاب سال ۱۹۷۹، ایران تصمیم گرفت در تولید مواد غذایی به خودکفایی برسد. اما همانطور که کاوه مدنی، متخصص آب در ایران، می‌گوید معنی این خودکفایی این بود که دولت کشاورزان را تشویق به کاشت محصولات کشاورزی چون گندم در سراسر کشور کرد.

دولت به کشاورزان برق رایگان یا ارزان داد از طرفی گندم‌ها را به قیمت خوبی خرید، و این مشوقی شد برای کشت بیشتر و گندم بیشتر و استخراج بیشتر و بیشتر آب‌های زیرزمینی.

نتیجه چه شد: کلودیا صادوف، گردآوری کنند گزارش بحران آب در ایران برای بانک جهانی، می‌گوید «۲۵ درصد از کل آبی که از آب‌خوان‌های زیرزمینی، رودها و دریاچه‌ها برداشته شد از مقداری که بایستی جایگزین شود بیشتر شد».

 

🔵هم‌اکنون ایران سریع‌ترین میزان کاهش آب‌های زیرزمینی در دنیا را دارد و بر اساس محاسبات میشل ۱۲ استان از ۳۱ استان این کشور «تا ۵۰ سال آینده به طور کلی آب‌های زیرزمینی خود را از دست خواهند داد». در بخش‌هایی از کشور هم کاهش سطح آب‌های زیرزمینی باعث فرونشست زمین شده است.

 

🔵آب یک ابزار سیاسی است و سپاه سدهایی را در اقصی نقاط این سرزمین ساخت تا آب را به نقاط کلیدی و حساس برساند. در نتیجه بسیاری از دریاچه‌های ایران خشک شد. از آن جمله، دریاچه ارومیه، بزرگ‌ترین دریاچه آب شور ایران، که حالا ۹۰ درصد اندازه خود را از دهه ۱۹۷۰، و انقلاب ایران، از دست داده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ 10 March 18 ، 11:04
امیر برات نیا


عبدالمطلب برات نیا

کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی

☁️ کاهش بارندگی در ایران بازار شایعات و اظهار نظرات مختلف را داغ کرده است. یک ماه از زمستان می‌گذرد، اما آن‌طور که باید و شاید در ایران باران نبارید و همین مساله باعث شده از طرف شایعاتی درباره چرایی نباریدن باران به گوش برسد و از طرف دیگر شاهد انجام اظهار نظراتی درباره بارور کردن ابر‌ها به عنوان روشی که می‌تواند منجر به باراندن ابر‌ها شود، باشیم.

🌩 در این باره یادآوری چند نکته ضروری به نظر می‌رسد. در برخی شبکه‌های اجتماعی این شایعه دست به دست می‌چرخد که دلیل باران نباریدن انتشار پارازیت‌هاست که منجر به عقیم شدن ابر‌ها شده است. باید عنوان کرد که شاهد علمی برای این ادعا وجود ندارد. پارازیت‌ها مضر برای انسان و تاثیرگذار روی زنان باردار، جنین و افراد بیمار هستند و می‌توانند تبعات جبران‌ناپذیری داشته باشند.

☁️ با وجود این، اثبات نشده که پارازیت‌ها می‌توانند بر ابر‌ها و عدم بارندگی موثر باشند، چون بارندگی مکانیزم خاص خود را دارد، چنانچه ابر‌ها را می‌توان بارور کرد، اما نمی‌توان عقیم ساخت. هواپیماهایی که ویژه این کار هستند با پاشیدن پودر‌هایی نظیر نیترات نقره دمای ابر‌ها را پایین می‌آورند و ابر‌ها را می‌بارانند. این کار در کشور‌های دیگر انجام شده، اما در ایران چنین اتفاقی نیفتاده است و اساسا این فناوری گرانی است.

🌧 ادعا‌هایی مبنی بر این وجود دارد که ایرانیان توانسته‌اند ابر‌ها را بارور کنند، اما بررسی‌های من نشان می‌دهد این اتفاق در سطحی نیفتاده که قابل توجه و تامل باشد و اگر باروری ابر‌ها نیز اتفاق افتاده باشد در سطحی کم و به صورت آزمایشگاهی بوده است.

🌧 این موضوع را من زمانی که مشاور خانم معصومه ابتکار در سازمان حفاظت محیط زیست بودم نیز مطرح کردم، اما برخی مسئولان باز ادعا کردند که آنها این کار را کرده‌اند و اطلاعاتی هم دادند که البته مستند و درست نبود. زمانی می‌توانیم ادعا کنیم به فناوری بارور کردن ابر‌ها رسیده‌ایم که بتوانیم دقیقا مشخص کنیم در فلان زمان و در فلان نقطه با بارور کردن ابر‌ها باران بارانده‌ایم. این اتفاق نیفتاده و شاید در حد آزمایشگاهی که تاثیر بر بارندگی نداشته است موفق به این کار شده‌ایم.

☁️ بحث عقیم شدن ابر‌ها با انتشار پارازیت پایه و اساس علمی ندارد و بحث بارور کردن ابر‌ها نیز در حد آزمایشگاهی است. ما همچنان با بحران کم آبی و خشکسالی مواجه هستیم و برای حل آن نیازمند فرهنگ‌سازی و اصلاح الگوی مصرف آبیم وگرنه با چالش بزرگی رو به‌رو خواهیم بود./روزنامه آرمان

منبع: ✍️ اسماعیل کهرم

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ 21 January 18 ، 08:52
امیر برات نیا

عبدالمطلب برات نیا

ممکن است خواننده بپرسد که زمین‌شناسی به عنوان یکی از علوم پایه، چه ربطی به مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دارد؟ اگر به کشوری که در آن زندگی کرده‌ و می‌کنیم، به منابع و ارزش‌های مصرفی و مخاطراتش بی‌اندیشیم، خواهیم دید که زمین‌شناسی می‌تواند نقطه مشترک بخش بزرگی از مسائل و نیازمندی‌های زندگی اکثر ما باشد:

1-  اگر بر اساس وضعیت زمین‌ساخت، خانه و شهرسازی داشته‌ باشیم، از میزان خسارت جانی و مالی به هنگام بروز زمین‌لرزه‌ها کاسته می‌شود.
2-   برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی در تهران باعث شده است که میزان نشست زمین در طی چند دهه اخیر به شدت افزایش یابد و صدها فروچاله به‌وجود آید. از سوی دیگر، همین مسئله عامل مهم سستی بیش‌تر بسیاری از برج‌ها و سازه‌های بلندمرتبه خواهد بود و به هنگام بروز زمین‌لرزه، میزان خسارت به شدت افزایش خواهد یافت.
3-   اگر برداشت آب از سفره‌های آب زیرزمینی و پهنه‌های آبرفتی از حد بگذرد، دشت‌های کشور، تبدیل به بیابان خواهند شد و امکان زراعت و تولید غذا به طور کامل از میان خواهد رفت.
4-   کاهش رطوبت سطح خاک و خشک شدن تالاب‌ها، باعث خواهد شد تا میزان چسبنده‌گی کانی‌های رسی و نمک‌ها و دیگر رسوب‌های ریزدانه به حداقل برسد وبا اندک بادی، شاهد هجوم ریزگردها به شهرهای بزرگی چون تبریز، اهواز، قم، سمنان، تهران خواهیم بود.


5-   ساخت سدهایی روی رودخانه‌های کرخه و کارون و کُر باعث خشک شدن تدریجی تالاب‌های وسیعی شد که امروز تبدیل به پهنه‌هایی برای تولید ریزگرد شده‌اند.
6-   ساخت بیش از ۷۰ سد در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، ضمن خشاکاندن بخش بزرگی از این دریاچه، به خاطر نمک موجود در رسوبات بر جای مانده و سموم دفع آفات و فاضلاب‌های شیمیایی و صنعتی خشک شده، سلامت بیش از ۱۰ میلیون ایرانی را به خطر انداخته است.
7-  قطع درختان در مناطق کوهستانی زاگرس سبب می‌شود که فرسایش خاک بتدریج افزایش یابد و حجم آب ذخیره شده در کوهپایه‌ها به حداقل برسد و نهایتاً غذای کم‌تری برای دام عشایر در دسترس باشد.
8-  نمک موجود در سازند گچساران در نزدیکی محل جانمایی سد گتوند باعث شد که بعد از آب‌گیری، کارون به شدت شور شود. در حال حاضر، میلیون‌ها تن آب نمک با غلظتی چند برابر آب خلیج فارس در پشت سد گتوند ذخیره شده که در صورت رها شدن می‌تواند باعث خشک شدن بخش عمده‌ای از زمین‌های زراعی خوزستان شود.
9-   انتقال آب و ساخت سازه‌های آبی در چهار محال و بختیاری به خشک شدن هزاران چشمه جوشان این استان انجامیده و مهاجرت کشاورزان و روستاییان افزایش قابل توجهی یافته

آیا نسبت به نادیده گرفتن این واقعیت‌ها، احساس نگرانی نمی‌کنیم؟
آیا هیچ‌کدام از دولت‌های سازندگی، اصلاحات، مهرورز و تدبیر و امید، با توجه به شرایط زمین‌ساختاری تهران و شهرهای بزرگ کشور، نسبت به جان و مال شهروندان، مسئولانه عمل کرده‌اند و آیا توانسته‌اند از نگرانی‌های مردم بکاهند؟ چرا مدیریت جامعه به چنین مواردی توجه نمی‌نمایند؟
آیا می‌دانید بیش از ۸۰٪ منابع آب زیرزمینی کشور به خاطر سیاست‌های بد در زمینه تولید غذا و بی‌توجهی به میزان مصرف آب از بین رفته است؟
سال گذشته تعدادی از ساکنان استان چهار محال و بختیاری در درگیری‌های مختلف، جان خود را از دست دادند. علت، چیزی جز از بین رفتن منابع آب نبود. ساخت سد کارون ۳ چه بلایی در دهه ۸۰ بر سر کار و زندگی بیش از ۱۰ هزار نفر از مردم منطقه (ایذه) آورد، و بدتر آنکه گروه قابل ملاحظه‌ای از مردم ایذه، بعد از احداث سد، نه آبی برای نوشیدن دارند و نه کاری برای گذران زندگی خود و خانواده‌شان.
در نظر بگیرید پیش‌بینی کارشناسان مدیریت منابع آب‌های زیرزمینی و آبخوان‌های کشور را که از سه دهه پیش به مقام‌های ارشد ایران در مورد آینده تاریک کشور در صورت تداوم برداشت بی‌رویه از آبخوان‌ها بدون تغذیه مجدد آب در آنها، هشدار داده‌اند، اما گوش کسی بدهکار نبوده است.
اگرعلوم پایه و کاربردی مورد توجه دقیق مدیران قرار بگیرند، شرایط بهتری برای زندگی شهروندان فراهم خواهد شد. اما در بین حاکمان علوم پایه کاربردی ندارد!!

منبع: گروه جغرافیدانان ایران

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ 21 January 18 ، 08:45
امیر برات نیا

نکات مهم هنگام زلزله

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ 27 December 17 ، 11:49
امیر برات نیا

کتاب شماره 11 

این کتاب جزوه ای است درباره کشور عزیزمان ایران که توسط گروه علوم اجتماعی دبیران کشور امارات متحده عربی تهیه شده است.و بیشتر به معرفی نقاط گردشگری ایران می پردازد. فایل بصورت پی داف و 22 صفحه می باشد. امیدواریم مورد پسند شما قرار گیرد.

دریافت
حجم: 1.39 مگابایت
توضیحات: کتابچه ایران شناسی ویژه هموطنان ساکن در خارج کشور 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ 08 January 16 ، 20:29
امیر برات نیا