امیر برات نیا

سایت شخصی

امیر برات نیا

سایت شخصی

۳ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «در آمدی کوتاه بر جغرافیا» ثبت شده است


عبدالمطلب برات نیا

ممکن است خواننده بپرسد که زمین‌شناسی به عنوان یکی از علوم پایه، چه ربطی به مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دارد؟ اگر به کشوری که در آن زندگی کرده‌ و می‌کنیم، به منابع و ارزش‌های مصرفی و مخاطراتش بی‌اندیشیم، خواهیم دید که زمین‌شناسی می‌تواند نقطه مشترک بخش بزرگی از مسائل و نیازمندی‌های زندگی اکثر ما باشد:

1-  اگر بر اساس وضعیت زمین‌ساخت، خانه و شهرسازی داشته‌ باشیم، از میزان خسارت جانی و مالی به هنگام بروز زمین‌لرزه‌ها کاسته می‌شود.
2-   برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی در تهران باعث شده است که میزان نشست زمین در طی چند دهه اخیر به شدت افزایش یابد و صدها فروچاله به‌وجود آید. از سوی دیگر، همین مسئله عامل مهم سستی بیش‌تر بسیاری از برج‌ها و سازه‌های بلندمرتبه خواهد بود و به هنگام بروز زمین‌لرزه، میزان خسارت به شدت افزایش خواهد یافت.
3-   اگر برداشت آب از سفره‌های آب زیرزمینی و پهنه‌های آبرفتی از حد بگذرد، دشت‌های کشور، تبدیل به بیابان خواهند شد و امکان زراعت و تولید غذا به طور کامل از میان خواهد رفت.
4-   کاهش رطوبت سطح خاک و خشک شدن تالاب‌ها، باعث خواهد شد تا میزان چسبنده‌گی کانی‌های رسی و نمک‌ها و دیگر رسوب‌های ریزدانه به حداقل برسد وبا اندک بادی، شاهد هجوم ریزگردها به شهرهای بزرگی چون تبریز، اهواز، قم، سمنان، تهران خواهیم بود.


5-   ساخت سدهایی روی رودخانه‌های کرخه و کارون و کُر باعث خشک شدن تدریجی تالاب‌های وسیعی شد که امروز تبدیل به پهنه‌هایی برای تولید ریزگرد شده‌اند.
6-   ساخت بیش از ۷۰ سد در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، ضمن خشاکاندن بخش بزرگی از این دریاچه، به خاطر نمک موجود در رسوبات بر جای مانده و سموم دفع آفات و فاضلاب‌های شیمیایی و صنعتی خشک شده، سلامت بیش از ۱۰ میلیون ایرانی را به خطر انداخته است.
7-  قطع درختان در مناطق کوهستانی زاگرس سبب می‌شود که فرسایش خاک بتدریج افزایش یابد و حجم آب ذخیره شده در کوهپایه‌ها به حداقل برسد و نهایتاً غذای کم‌تری برای دام عشایر در دسترس باشد.
8-  نمک موجود در سازند گچساران در نزدیکی محل جانمایی سد گتوند باعث شد که بعد از آب‌گیری، کارون به شدت شور شود. در حال حاضر، میلیون‌ها تن آب نمک با غلظتی چند برابر آب خلیج فارس در پشت سد گتوند ذخیره شده که در صورت رها شدن می‌تواند باعث خشک شدن بخش عمده‌ای از زمین‌های زراعی خوزستان شود.
9-   انتقال آب و ساخت سازه‌های آبی در چهار محال و بختیاری به خشک شدن هزاران چشمه جوشان این استان انجامیده و مهاجرت کشاورزان و روستاییان افزایش قابل توجهی یافته

آیا نسبت به نادیده گرفتن این واقعیت‌ها، احساس نگرانی نمی‌کنیم؟
آیا هیچ‌کدام از دولت‌های سازندگی، اصلاحات، مهرورز و تدبیر و امید، با توجه به شرایط زمین‌ساختاری تهران و شهرهای بزرگ کشور، نسبت به جان و مال شهروندان، مسئولانه عمل کرده‌اند و آیا توانسته‌اند از نگرانی‌های مردم بکاهند؟ چرا مدیریت جامعه به چنین مواردی توجه نمی‌نمایند؟
آیا می‌دانید بیش از ۸۰٪ منابع آب زیرزمینی کشور به خاطر سیاست‌های بد در زمینه تولید غذا و بی‌توجهی به میزان مصرف آب از بین رفته است؟
سال گذشته تعدادی از ساکنان استان چهار محال و بختیاری در درگیری‌های مختلف، جان خود را از دست دادند. علت، چیزی جز از بین رفتن منابع آب نبود. ساخت سد کارون ۳ چه بلایی در دهه ۸۰ بر سر کار و زندگی بیش از ۱۰ هزار نفر از مردم منطقه (ایذه) آورد، و بدتر آنکه گروه قابل ملاحظه‌ای از مردم ایذه، بعد از احداث سد، نه آبی برای نوشیدن دارند و نه کاری برای گذران زندگی خود و خانواده‌شان.
در نظر بگیرید پیش‌بینی کارشناسان مدیریت منابع آب‌های زیرزمینی و آبخوان‌های کشور را که از سه دهه پیش به مقام‌های ارشد ایران در مورد آینده تاریک کشور در صورت تداوم برداشت بی‌رویه از آبخوان‌ها بدون تغذیه مجدد آب در آنها، هشدار داده‌اند، اما گوش کسی بدهکار نبوده است.
اگرعلوم پایه و کاربردی مورد توجه دقیق مدیران قرار بگیرند، شرایط بهتری برای زندگی شهروندان فراهم خواهد شد. اما در بین حاکمان علوم پایه کاربردی ندارد!!

منبع: گروه جغرافیدانان ایران

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ 21 January 18 ، 08:45
امیر برات نیا

نکات مهم هنگام زلزله

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ 27 December 17 ، 11:49
امیر برات نیا



پیشگفتار کتاب 

هدف کتاب در آمدی کوتاه بر جغرافیا با توجه به ماهیت جغرافیا به عنوان یک رشته­ی تحصیلی ارائه کتابی موجز ،لذت بخش و در عین حال موثق است. برای اکثریت مردم جغرافیا را اگر خیلی ساده کنیم یک معنی دارد. از میان اولین چیزهای که به ذهن می­رسد؛ نام کشورهای گوناگون در دنیا، رودخانه­ها، کوه­ها، و پایتخت­ها، و جای آنها در روی نقشه است. اگر یک شرکت کننده در مسابقه اطلاعات عمومی سوالات مقوله جغرافیا را انتخاب کند اغلب اینگونه سوالات پرسیده می­شود. البته جغرافیا بسیار پیچیده­تر از فهرست موضوعات حقیقی است که ذکر گردید. موضوعاتی که جغرافیا با آن سر و کار دارد بسیار متفاوت است؛ مفاهیم آن کاملا پیشرفته و روش شناسی آن بسیار دقیق و موشکافانه است. جغرافیا محل تضارب آرا بوده و علاقه­ها و پیچیدگی­های آن اغلب جالب است. جغرافیای مدرن مسیر ی طولانی از توصیف ساده مکان­ها و اشکال زمین را پیموده است، آنچه که ما نیاز داریم آنرا توصیف کنیم چهره جدید جغرافیاست. موضوعی که ما می­خواهیم بر آن تاکید کنیم: مرکزیت جغرافیا برای بسیاری از مفاهیم بزرگی است که جهان کنونی را احاطه کرده است. دامنه­ی این مفاهیم از گرم شدن جهان و سایر جنبه­های تغییرات زیست محیطی تا تلاقی و پخش بیماری­هایی مانند: اچ. آی. وی و ایدز متفاوت است.جغرافیدان­ها مهارت­ها و تجربیاتی دارند که می­توانند در گروه­های بکار مشغول شوند که بر مفاهیمی از این قبیل تاکید می­نمایند.

جغرافیا همیشه به دو بخش تقسیم شده است: طبیعی و انسانی. جغرافیدانان طبیعی به مطالعه­ی­سطح زمین به عنوان یک ماهیت طبیعی با اشکال و ناهمواری­های آن، پوشش گیاهی، خاک­ها، تغییرات آب و هوایی و غیره می­­پردازند. جغرافیدانان انسانی به مطالعه راه­های که مردم سطح زمین را اشغال کرده­اند، محیط­های زندگی­شان، و سکونت­گاه­هایشان و ادراکاتشان و استفاده از زمین، منابع، و فضا می پردازند.از این دو گانگی توانایی­های جغرافیا پدید می­آید: توانایی جغرافیا در ایفای نقش به عنوان پلی بین طبیعت و جامعه. ما طرح کلی «تجربه­ی جغرافیایی» بکری را که بر پایه همیاری بین طبیعت و فرهنگ قرار دارد را ترسیم خواهیم نمود و جایگاه منحصر بفرد جغرافیا بین علوم پایه و علوم انسانی را در خواهیم یافت. یکپارچگی جغرافیا به عنوان یک رشته علمی جدا که در دهه­های اول قرن بیستم آشکار گردید و قوت گرفت در زمان کنونی کم شده است. تخصصی شدن بیشتر بدین معناست که جغرافیدانان طبیعی و انسانی از دستور العمل­های مختلف پیروی می­کنند و به مجموعه­های متفاوتی از مکاتب و ادبیات دانشگاهی مراجعه می­نمایند. این روندها با دقت مورد بررسی قرار خواهد گرفت و یکی از مواضع ما حمایت کردن از تدوام ارزش­ها و تقویت یک پارچگی جغرافیا خواهد بود.

ما منابع کلیدی را اعلام کرده­ایم اما خود را مدیون می­دانیم که از افراد زیر تقدیر و تشکر کنیم: از ستز لویز[1] برای تهیه تصاویر ماهواره­ای دریای آرال؛ از گیلز یانگ[2] ، کسی­که از کوه بالا رفت تا از دماغه یخچال استوربرین عکس گرفت؛ و از نیکولا جونز[3] و آنا رتکلیف[4] بخاطر کارهای عالی­اش در ترسیم و ویرایش یا به عبارت دیگر آماده کردن تمام تصاویر در نسخه نهایی کتاب. ما همچنین از آندریا کیگان[5] بخاطر پیشنهادها و دیدگاه هایش سپاسگزاریم.






دو اظهار نظر در باره­­ی کتاب:

یک عقیده کاملا خوب، شیک و ترتمیز، در اندازه کوچک، با طراحی مد روز .... به راحتی در جیب جا می­گیرد تا در لحظه­های آزاد آنرا بتوان خواند.

لیزا، جارداین، تایمز

کتاب«درآمدی کوتاه بر جغرافیا»، عقیده­ای بسیار خوب و مفهوم جدیدی از انتشارات دانشگاه آکسفورد است.

نیکالاس لیزارد، گارین

معرفی نویسندگان:

جان. ای. متیوز استاد جغرافیای طبیعی در دانشگاه والز، سوانسی می­باشد

دیوید تی هربرت استاد اماراتی جغرافیا و عضو افتخاری دانشگاه والز سوانسی. در تعداد زیادی از مقالات پژوهشی و در چندین کتاب دیدگاه­های رشته­ی جغرافیای طبیعی و انسانی نویسندگان به چاپ رسیده است، نویسندگان قبلا کتاب زیر را با همکاری هم منتشر کرده­اند..

جغرافیای یکپارچه، میراث مشترک، آینده مشترک (2004)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ 09 October 15 ، 08:06
امیر برات نیا