عرفا و شعرا عموماً درونگرا بوده و ارتباط خوبی با جهان
های بیرونی ندارند.
آنها فوق العاده سعادتمندند زیرا گاهی ناخواسته
الهاماتی از واقعیت برایشان متجلّی می گردد.
اما از این سعادتمندتر خواهند بود اگر بتوانند الهامات
مزبور را از قوه به فعل درآورند.
برونگرایان زیاد خوش اقبال نیستند چون هنگامی که به
واقعیت خدائی نظر می کنند عموماً آن چنان از سلامت عقل خود نگران می شوند که بدون
هیچگونه تماس مجدد عقب می نشینند.
آنان در حضور صاحبان چنین تجربیاتی که ظرفیت تحمل آنرا
دارند احساس ناراحتی می کنند و چنین تجربه ای را عقب افتادگی ذهنی تصور نموده و به
دیدار پزشک خود می شتابند.
هنگامی که فرد با عنصر خالص واقعیت الهی سروکار پیدا می
کند، کلماتی برای سخن گفتن درباره آن نمی یابد، زیرا آن از خویش خود قابل تفکیک
نیست.
هرکه را اسرار عشق اظهار شد
رفت یاری زآنکه محو یار شد
شمع افروزان بِنه در آفتاب
بنگرش چون محو آن انوار شد
نیست نور شمع هست آن نور شمع
هم نشد آثار و هم آثار شد
مولانای جان
